Trong đời sống xã hội, súc vật đã trở thành sản phẩm chăn nuôi hoặc thú nuôi phổ biến. Bản chất súc vật là động vật hoang dã, mang tính thú dữ; Đã được con người thuần hóa, kiểm soát
Tuy nhiên, trên thực tế xuất phát từ bản tính tự nhiên hoặc do lỗi quản lý của con người, mà khi hoạt động súc vật có thể gây thiệt hại về sức khỏe, tính mạng hoặc tài sản cho chính con người. Vậy pháp luật quy định như thế nào về trách nhiệm bồi thường thiệt hại súc vật gây ra.
1. Chủ thể chịu trách nhiệm bồi thường
– Chủ sở hữu súc vật phải bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra cho người khác;
– Nếu người bị thiệt hại hoàn toàn có lỗi trong việc làm súc vật gây thiệt hại cho mình => Chủ sở hữu không phải bồi thường.
– Trong trường hợp người thứ ba hoàn toàn có lỗi làm cho súc vật gây thiệt hại cho người khác => Người thứ ba phải bồi thường thiệt hại;
– Nếu người thứ ba và chủ sở hữu cùng có lỗi => Phải liên đới bồi thường thiệt hại.
– Trong trường hợp súc vật bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật gây thiệt hại => Người chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật phải bồi thường;
– Trong trường hợp súc vật thả rông theo tập quán mà gây thiệt hại => Chủ sở hữu súc vật đó phải bồi thường theo tập quán nhưng không được trái pháp luật, đạo đức xã hội.
2. Phân loại trách nhiệm bồi thường thiệt hại súc vật gây ra
– Trách nhiệm bồi thường thiệt hại của chủ sở hữu và người chiếm hữu hợp pháp súc vật
Việc chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp chiếm hữu, quản lý và sử dụng súc vật thuộc quyền là hợp pháp. Tuy nhiên, trong quá trình chiếm hữu, quản lý và sử dụng súc vật mà gây thiệt hại cho chủ thể khác => Họ phải có trách nhiệm bồi thường. Lỗi của họ có thể xuất phát từ nhiều hành vi, động cơ khác nhau như:
+ Chăn thả súc vật ở những nơi cấm chăn thả gia súc:
ví dụ: đường phố, công viên, khu công nghiệp, khu dân cư, trường học…. và việc chăn thả đã đó đã gây thiệt hại;
+ Không áp dụng hoặc có áp dụng nhưng không tốt, không đúng kỹ thuật các biện pháp quản lý, cầm giữ súc vật;
+ Chuyển giao quyền chiếm hữu, quản lý, sử dụng cho các chủ thể khác không phù hợp,
+ Cố ý sử dụng súc vật để gây thiệt hại cho chủ thể khác
– Trách nhiệm bồi thường thiệt hại của người chiếm hữu, sử dụng súc vật trái pháp luật và người thứ ba có lỗi làm súc vật gây thiệt hại cho người khác
Người chiếm hữu, sử dụng súc vật trái pháp luật; Người thứ ba có lỗi để súc vật gây thiệt hại phải chịu trách nhiệm dân sự trong trường hợp súc vật gây thiệt hại.
Việc xác định lỗi cũng mang tính chất suy đoán.
Người chiếm hữu, sử dụng súc vật trái pháp luật còn phải chịu trách nhiệm:
- Hoàn trả súc vật (nếu còn);
- Bồi thường thiệt hại cho chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp súc vật (nếu có).
Người thứ ba có lỗi để súc vật gây thiệt hại cho người khác mà gây thiệt hại cho súc vật của chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp súc vật thì phải bồi thường thiệt hại.
– Bồi thường thiệt hại do súc vật thả rông theo tập quán gây thiệt hại
Theo khoản 4 Điều 603 BLDS 2015:
Trong trường hợp súc vật thả rông theo tập quán mà gây thiệt hại => Chủ sở hữu phải bồi thường thiệt hại theo tập quán, nếu tập quán đó không trái pháp luật và đạo đức xã hội.
3. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại súc vật gây ra theo phong tục tập quán
Do tập quán rất đa dạng và phong phú. Vì vậy, để đảm bảo sự thống nhất trong giải quyết cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
– Một là:
Phong tục, tập quán được áp dụng có nội dung không trái với các nguyên tắc cơ bản của Luật dân sự;
– Hai là:
Chỉ áp dụng những phong tục, tập quán đã trở thành thông dụng, được đông đảo mọi người sinh sống trên cùng địa bàn, cùng dân tộc, cùng tôn giáo thừa nhận;
– Ba là:
Phong tục, tập quán chỉ được áp dụng trên địa bàn có thói quen xử sự theo tập quán đó;
– Bốn là:
Tôn trọng sự thoả thuận của đương sự trong việc áp dụng phong tục, tập quán về dân sự;
– Năm là:
Phát huy vai trò của những người đứng đầu cộng đồng (già làng, trưởng bản) hoặc các chức sắc tôn giáo trong việc áp dụng phong tục, tập quán giải quyết các tranh chấp dân sự nói chung và bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra.
Liên hệ đội ngũ Luật sư Giỏi – Luật sư Bến Cát để được hỗ trợ!
